Η θέση και η ιστορία του φρουρίου

Η οχύρωση γνωστή ως κάστρο του Γρίβα ή φρούριο Τεκέ βρίσκεται στην Αιτωλοακαρνανία, επί της Εθνικής Οδού Βόνιτσας-Λευκάδας, σε απόσταση  2χλμ. περίπου από τη γέφυρα της Λευκάδας. Στη θέση αυτή προϋπήρχε μουσουλμανικό μοναστήρι (τεκές) του Dervis Afendi, το οποίο μαρτυρείται τουλάχιστον από το 1668. Στα ερείπια του τεκέ κατασκευάστηκε στις αρχές του 1807, με τη βοήθεια γάλλων μηχανικών, το κάστρο, που αποτέλεσε το πρώτο οχυρωματικό έργο του Αλή πασά, με σκοπό την κατάληψη της Αγίας Μαύρας και κατ’ επέκταση της Λευκάδας.

Η στρατηγική θέση του Κάστρου εξασφάλιζε τον έλεγχο της θαλάσσιας και οδικής διόδου μεταξύ Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας. Η θέση αυτή, σε συνδυασμό με την απλή αλλά ογκώδη και ισχυρή κατασκευή του, το καθιστούσαν ένα από τα σημαντικότερα δείγματα της όψιμης οθωμανικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής.

Με το φρούριο του Τεκέ, καθώς και με αυτό του Αγίου Γεωργίου Πλαγιάς, ο Αλή πασάς είχε καταφέρει να αποκλείσει τον δίαυλο της Λευκάδας, διακόπτοντας την επικοινωνία της πόλης με τις γειτονικές ακτές. Τον Μάρτη του 1807 επιχειρήθηκε από τη φρουρά της Αγίας Μαύρας κατάληψη του Τεκέ, χωρίς επιτυχία. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους τα Επτάνησα παραχωρήθηκαν στους Γάλλους και η επίθεση του Αλή πασά ματαιώθηκε. Αργότερα ο ίδιος παραχώρησε το φρούριο στην οικογένεια των Γριβαίων, που ήταν αρματολοί της Ακαρνανίας.

Η μορφή του μνημείου

Το κάστρο έχει κάτοψη ορθογώνια και διαστάσεις περίπου 60 x 30 μέτρα. Έχει τρεις πολυγωνικούς προμαχώνες, δυο στη βόρεια και έναν στη νότια πλευρά, και θέσεις για 20 πυροβόλα όπλα επί του δυτικού στηθαίου, ώστε να βάλει απρόσκοπτα προς το Κάστρο της Αγίας Μαύρας. Η μοναδική του είσοδος ανοίγεται στη νοτιοανατολική πλευρά και έχει πυργόσχημη μορφή, με καταχύστρα και λιθανάγλυφα στην πρόσοψη.

Η πρόσβαση γίνεται μέσω στενού ανηφορικού διαδρόμου που οριοθετείται με χαμηλό τοιχίο το οποίο φέρει τυφεκιοθυρίδες. Ο εσωτερικός προαύλιος χώρος είναι στενόμακρος και περιλαμβάνει την πυριτιδαποθήκη και μία δεξαμενή νερού. Στο εσωτερικό τμήμα των τειχών διαμορφώνονται σε παράταξη ορθογώνιοι, καμαροσκέπαστοι χώροι, που λειτουργούσαν ως αποθήκες και στρατώνες.

Το Κάστρο έχει ελεύθερη είσοδο, χωρίς εισιτήριο.