Η έκθεση στο Κάστρο

Η έκθεση αναπτύσσεται στην δίχωρη αίθουσα «casamatta», που βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του κάστρου, στο σύνθετο τμήμα που αποτελείται από τον προμαχώνα της ημισελήνου και έναν τετράπλευρο προμαχώνα, κατασκευασμένο το 1719-1720. Η αίθουσα αποτελείται από δύο θολοσκεπείς επιμήκεις στοές που επικοινωνούν μεταξύ τους και φέρουν στις στενές τους πλευρές, προς την ανατολική εξωτερική περίμετρο του τείχους, ανοίγματα κανονιοθυρίδων. Ο όρος «casamatta» υποδηλώνει το χαμηλό κλειστό πυροβολείο στο πάχος του τείχους, που καλύπτεται εξολοκλήρου με θόλους οι οποίοι υποβαστάζουν την υπερκείμενη πλατεία. Στο Μουσείο παρουσιάζεται μέσω εκθεμάτων, κειμένων και πλούσιου εποπτικού υλικού η οχυρωματική εξέλιξη του φρουρίου στο πέρασμα του χρόνου, καθώς και η χρήση των κανονιών.

Η αίθουσα αποκαταστάθηκε και μετατράπηκε σε εκθεσιακό χώρο στο πλαίσιο του έργου “Ανάδειξη Κάστρου Αγ. Μαύρας στη Λευκάδα”, που υλοποιήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοαακαρνανίας και Λευκάδας μεταξύ των ετών 2017-2023, με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ 2014-2020». Η έκθεση άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες της στο κοινό στις 21/5/24, στο πλαίσιο των εγκαινίων του έργου που έγιναν στην επέτειο Ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας του χώρου για να δεχθεί την έκθεση πραγματοποιήθηκαν αρκετές εργασίες, που αφορούσαν στη μόνωση και στεγανοποίηση του χώρου, στην αφαίρεση επιχρισμάτων και στην αποκάλυψη και αρμολόγηση της λίθινης τοιχοποιίας, στο βάψιμο του δαπέδου, στην τοποθέτηση συστήματος πυρασφάλειας και ειδικού κλιματισμού, στην εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας, καθώς και στην προσαρμογή μικρής ράμπας για τη δυνατότητα πρόσβασης με αμαξίδιο. Στο πλαίσιο του έργου, υλοποιήθηκαν ακόμη ο οδηγός του Κάστρου σε τρεις γλώσσες, δύο εκπαιδευτικά έντυπα για μαθητές Α΄ βάθμιας και Β΄ βάθμιας εκπαίδευσης αντίστοιχα και φυλλάδιο σε γραφή Braille.

Στην πρώτη αίθουσα

Στην εισαγωγική αίθουσα της έκθεσης παρουσιάζεται με ποικίλο στατικό εποπτικό υλικό η διαχρονική εξέλιξη του Κάστρου, μεταξύ των οποίων και πλήρες χρονολόγιο με τα σημαντικότερα γεγονότα. Διαδραστικός ψηφιακός πίνακας προσφέρει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να πληροφορηθεί για θέματα, όπως η πειρατεία, οι πολιορκίες, τα φρούρια της ευρύτερης περιοχής αλλά για όλα συνολικά  τα αρχαιολογικά αξιοθέατα της Λευκάδας, αποκτώντας, με τον τρόπο αυτό, ολοκληρωμένη εικόνα της ιστορικής και αρχαιολογικής εξέλιξης του νησιού.

Το μοναδικό έκθεμα της αίθουσας αποτελεί ένα κανόνι του 1765, που βρισκόταν εξωτερικά της δυτικής τάφρου του Κάστρου, και το οποίο μεταφέρθηκε και τοποθετήθηκε πλησίον του ανοίγματος στον εξωτερικό τοίχο του πυροβολείου στο βάθος αυτής.

Στη δεύτερη αίθουσα

Στην αίθουσα αυτή εκτίθενται ευρήματα από το Κάστρο, ενταγμένα σε μικρές θεματικές ενότητες που ειδικότερα αφορούν στη Θρησκευτική πίστη και το Μοναχικό Βίο, την Οχυρωματική Αρχιτεκτονική και Άμυνα, τις Οικιστικές Ταυτότητες, τις Υποδομές – το Αγγλικό δίκτυο  και τις Νεότερες μνήμες.

Μεταξύ των ευρημάτων είναι τρεις επιγραφές, οι οποίες είχαν βρεθεί εντός του κάστρου της Αγίας Μαύρας και φυλάσσονταν επί δεκαετίες στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας.  Τεκμήρια της κατοίκησης ή γενικότερα της χρήσης του κάστρου από την περίοδο της Φραγκοκρατίας έως και τον 19ο αι., αποτελούν τα διάφορα αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως οικοσκευή, προσωπικά αντικείμενα ή νομίσματα.

Εξέχουσα θέση κατέχει λίθινη πλάκα σε έξεργο ανάγλυφο που χρονολογείται στον 17ο-18ο αι. Εικονίζει τον φτερωτό λέοντα της Βενετίας να βρυχάται και να κραδαίνει ξίφος, ενώ εικονίζεται και το κάστρο της Αγίας Μαύρας.  Η συγκεκριμένη απεικόνιση υποδηλώνει την εμπόλεμη κατάσταση, στην οποία βρισκόταν η Βενετική Δημοκρατία, όταν φιλοτεχνήθηκε το έργο.

Στην αίθουσα υπάρχει ακόμη πινακίδα σε γραφή Braille για άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα όρασης , καθώς και απτικό αντίγραφο του ανάγλυφου του λέοντα της Βενετίας.

Η πυριτιδαποθήκη

Στην Πυριτιδαποθήκη, που βρίσκεται πολύ κοντά στο Μουσείο του Κάστρου,  λειτουργεί πλέον διαμορφωμένος  χώρος ψηφιακών προβολών, όπου μπορεί κανείς να κατανοήσει με παραστατικό τρόπο την εξέλιξη του μνημείου.  Μέσα από  βιντεοπροβολή, η οποία περιλαμβάνει ψηφιοποιημένες αναπαραστάσεις,  ο επισκέπτης βλέπει να ξεδιπλώνεται μπροστά του η μορφή που αυτό θα είχε σε διαδοχικές χρονικές φάσεις και αποκομίζει μία συνολικότερη εμπειρία και γνώση του οχυρωματικού μνημείου.

Η πυριτιδαποθήκη είναι κτίσμα των Βενετών (1719), σε σχέδια του μηχανικού Santo Semitecolo. Είναι τετράγωνη, με βαριά πυραμιδοειδή στέγη και μπροστά της σχηματίζεται αυλή που οριοθετείται από λιθόκτιστο περίβολο. ‘Επαψε να λειτουργεί με αυτή τη χρήση, όταν Μικρασιάτες πρόσφυγες την μετέτρεψαν σε λουτρό. Το κτίσμα και ο περιβάλλων χώρος του αποκαταστάθηκε πλήρως στο πλαίσιο ανάδειξης του Κάστρου, αντιμετωπίστηκαν τα μεγάλα προβλήματα υγρασίας που παρουσίαζε και  μετατράπηκε σε χώρο προβολών.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

Το Μουσείο του Κάστρου Αγ. Μαύρας και η Πυριτιδαποθήκη είναι ανοικτά για το κοινό, με το ίδιο εισιτήριο με αυτό του Κάστρου. Το Μουσείο λειτουργεί καθημερινά με ωράριο 8.30-15.30 (πλην Τρίτης). Η πυριταποθήκη λειτουργεί με ωράριο ίδιο με αυτό του Κάστρου.

Διεύθυνση: 311 00  Αγ. Μαύρα Λευκάδας

Ωράριο λειτουργίας: Χειμερινό: 8.30-15.30, Θερινό: 8.00-20.00.

(Το διευρυμένο θερινό ωράριο από 1η Σεπτεμβρίου, λόγω σταδιακής μείωσης της διάρκειας της ημέρας, διαμορφώνεται ως εξής : 1-15 Σεπτεμβρίου: 08:00-19:30, 1-30 Σεπτεμβρίου: 08:00-19:00, 1-15 Οκτωβρίου: 08:00-18:30 και 16-31 Οκτωβρίου: 08:00-18:00).

Ο αρχαιολογικός χώρος κάθε Τρίτη είναι κλειστός.

Τα Μουσεία και οι Αρχαιολογικοί Χώροι παραμένουν κλειστά την 25η και 26η Δεκεμβρίου, 1η Ιανουαρίου, 25η Μαρτίου, Κυριακή του Πάσχα και την Πρωτομαγιά, επίσημες αργίες του Κράτους. Τη Μεγάλη Παρασκευή λειτουργούν με ωράριο 12:00-17:00.

Τιμή εισιτηρίου: Ολόκληρο: 3 Eυρώ, Μειωμένο: 2 Ευρώ.